Bán đất rồi... đòi lại

Ngày 24/7/2019, vợ chồng bà Huỳnh Thị Phượng và Hà Văn Tiếng đã ký hợp đồng mua của ông Lê Minh Khiết một thửa đất nông nghiệp có diện tích 6.933m2 với giá tiền là 381.000.000 đồng (thỏa thuận ngoài hợp đồng: 1.000m² giá 100.000.000 đồng, tương đương số tiền 693,3 triệu đồng), theo Giấy chứng nhận QSDĐ số CH02578 ngày 21/5/2015 do UBND thị xã Tân Châu cấp cho ông Khiết đứng tên. Sau khi trả đủ tiền thì ông Khiết đã ký các tài liệu chuyển nhượng theo quy định và vợ chồng bà Phượng được cấp GCN QSDĐ số CS05765 ngày 15/8/2019 của Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh An Giang. Tuy nhiên, chỉ một tháng sau, ông Khiết đã đứng ra khởi kiện đòi lại đất. Đến năm 2022, ông Khiết qua đời, các con của ông Khiết (trong đó có cả những người đã ký tên đồng ý bán đất cho bà Phượng) tiếp tục khởi kiện đòi lại đất đã bán với lý do: "bà Phượng trả tiền nhiều lần" và "GCN QSDĐ đã cấp cho ông Khiết trước đó không đúng quy định". Nguyên đơn đòi hủy QSDĐ đã cấp cho bà Phượng và đồng ý trả lại cho bên mua 693,3 triệu đồng.

Sau gần 6 năm, ngày 04/7/2023, TAND Thị xã Tân Châu xét xử sơ thẩm và tuyên bản án số 36/2023/DS-ST. Nội dung: "Theo hợp đồng, nguyên đơn không chứng minh được phía bị đơn trả tiền làm nhiều lần, vi phạm hợp đồng. Mặt khác, nguyên đơn thừa nhận có nhận đủ tiền và ký biên nhận nhận tiền do phía bị đơn trả vào ngày 25/7/2019 với số tiền là 700 triệu đồng (trả sau 01 ngày ký hợp đồng)"... Từ đó, Tòa đã tuyên "Không chấp nhận yêu cầu khởi kiện của người thừa kế của nguyên đơn".

Bản án sơ thẩm bị kháng cáo. Ngày 09/7/2024, TAND tỉnh An Giang xét xử phúc thẩm do Thẩm phán Trương Văn Hai làm chủ tọa và đến ngày 16/7/2024 mới ra bản án số 160/2024/DSPT với nội dung: Chấp nhận 1 phần yêu cầu bên khởi kiện, Tuyên bố vô hiệu 1 phần hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất số công chứng 446, quyển số 03TP/CC-SCC/HĐGD do Văn phòng Công chứng Tân Châu lập ngày 24/7/2019 ký giữa vợ chồng bà Phượng và ông Khiết. Vợ chồng bà Phượng được tiếp tục quản lý, sử dụng 3.852m², trả lại cho bên nguyên đơn 3.081m² đất, vợ chồng bà Phượng nhận lại số tiền 363.558.000 đồng. Không đồng ý với bản án Phúc thẩm, bà Phượng tiếp tục khiếu nại.

Bà Huỳnh Thị Phượng trình bày sự việc với phóng viên Chuyên đề CATP

Cơ quan chức năng nói gì?

Sau khi tiếp nhận đơn từ bạn đọc, ngày 12/6/2025, phóng viên đã liên lạc với ông Trương Văn Hai xin tiếp cận một số thông tin. Trả lời qua điện thoại, ông Hai chỉ nói "tôi không có thời gian" rồi tắt máy. Để đảm bảo thông tin khách quan, phóng viên cũng đã gửi các đề xuất của mình cho ông Hai như: Bà Phượng cho rằng tòa xử ngày 09/7/2024, tuyên án 16/7/2024, nhưng đến 12/8/2024 bà mới nhận được bản án là vi phạm tố tụng dân sự, ông nghĩ thế nào về vấn đề này? Tại sao bà Phuợng 3 lần gửi đơn yêu cầu được xem biên bản phiên tòa ngày 09/7/2024, mà không được chấp nhận? Ông Khiết và vợ là bà Nguyễn Thị Rỡ (đã chết năm 1999) có chung 16.198m2 đất, bà Rỡ không để lại di chúc.

Theo BLDS thì ông Khiết có quyền chuyển nhượng 1/2 trong số đó, nhiều hơn diện tích đất đã chuyển nhượng cho bà Phượng là 6.933m2. Bản án lại cho rằng do bà Rỡ không để lại di chúc nên ông Khiết chỉ được chuyển nhượng 3.852m2. Do vậy, Tòa xử vô hiệu một phần hợp đồng chuyển nhượng QSDĐ, bị đơn phải trả lại cho nguyên đơn 3.081m2 đất và nguyên đơn phải trả cho bị đơn 363.558.000 đồng. Điều này dựa trên quy định pháp luật nào? Trong quá trình tố tụng có thẩm định giá không? Những khoản thuế phí khi chuyển nhượng ai chịu trách nhiệm?... Nhưng không nhận được câu trả lời.

Ngày 23/6/2025, chúng tôi đã có buổi làm việc với ông Huỳnh Thanh Tâm - Phó Chánh án TAND tỉnh An Giang. Cũng với nội dung trên, ông Tâm cho biết: Theo luật, thời hạn gửi bản án dân sự sơ thẩm là 10 ngày, gửi bản án phúc thẩm là 15 ngày kể từ ngày tuyên án. Người tham gia tố tụng được quyền xem biên bản phiên tòa theo khoản 4 Điều 236 BLTTDS. Việc xem xét chấp nhận hay không chấp nhận yêu cầu định giá lại của đương sự tại cấp phúc thẩm thuộc thẩm quyền của HĐXX theo khoản 5 Điều 104 BLTTDS. Tùy vào một số vụ việc cụ thể thì thẩm định giá là một khâu trong tố tụng dân sự... Hiện, TAND tỉnh An Giang sau khi nhận đơn của bà Phượng cũng đã có văn bản đề nghị bà nếu có căn cứ thì gửi đến các cơ quan thẩm quyền để xử lý theo quy định.

Thêm một tình tiết mới, trong bản án phúc thẩm có nêu: Trong phiên tòa phúc thẩm, HĐXX tiến hành hòa giải giữa nguyên đơn và ông Hà Văn Tiếng đã thỏa thuận được với nhau là ông Tiếng và bà Phượng đồng ý nhận diện tích 3.852m2 và bên nguyên đơn nhận lại 3.081m2. Về vấn đề này, cả ông Tiếng và bà Phượng đều cho rằng không đúng sự thật, thửa đất này hai người đều cho rằng mua để giữ lại cho đứa con nhỏ bị bại liệt nằm một chỗ. Ông Tiếng đã viết bản xác nhận về vấn đề này là không đúng và cho rằng, có thể đây là lý do tại sao vợ chồng ông liên tục xin xem biên bản phiên tòa ngày 09/7/2024 nhưng không được(!?)

Hiện, vợ chồng bà Phượng đang làm đơn khiếu nại về bản án trên. Chúng tôi sẽ tiếp tục thông tin khi có kết luận cuối cùng của cơ quan chức năng.

LÊ BÌNH - TẠ TÙNG

Theo: Báo CA.TPHCM